Η de facto πρωτεύουσα του Ισλαμικού Κράτους πέφτει και η επικράτειά της έχει συρρικνωθεί από το μέγεθος της Πορτογαλίας σε λίγα μικρά προπύργια ενώ οι επιζώντες ηγέτες του βρίσκονται υπό διωγμό.
Όμως πολλοί αξιωματούχοι της Δύσης και του αραβικού κόσμου δεν πιστεύουν ότι το Ισλαμικό Κράτος και η επιθετική του ιδεολογία νικήθηκαν, αλλά αγωνιούν για μια νέα, θανατηφόρα ενσάρκωση της τρομοκρατικής ομάδας.
Η οργάνωση έχει αποδεδειγμένο ιστορικό πως είναι ικανή να αντέξει τις μεγάλες στρατιωτικές επιθέσεις, ενώ εξακολουθεί να προσελκύει υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο οι οποίοι θα είναι πρόθυμοι να σκοτώσουν στο όνομά της.
Οι ηγέτες του ισλαμικού κράτους διεμήνυσαν περισσότερο από ένα χρόνο πριν ότι είχαν καταρτίσει σχέδια έκτακτης ανάγκης για να επανέλθουν στις ρίζες τους ως αντάρτικη δύναμη μετά την απώλεια της επικράτειάς τους στο Ιράκ και τη Συρία. Επίσης δεν χρειάζεται να κυβερνούν τις μεγάλες πόλεις για να εμπνεύσουν τις αποκαλούμενες τρομοκρατικές επιθέσεις μοναχικών λύκων στο εξωτερικό, μια στρατηγική που έχει ήδη υιοθετήσει με καταστροφικές συνέπειες στο Μάντσεστερ, στην Αγγλία, στο Ορλάντο της Φλόριντα και αλλού.
Η οργάνωση έχει αποδεδειγμένο ιστορικό πως είναι ικανή να αντέξει τις μεγάλες στρατιωτικές επιθέσεις, ενώ εξακολουθεί να προσελκύει υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο οι οποίοι θα είναι πρόθυμοι να σκοτώσουν στο όνομά της.
«Το Ισλαμικό Κράτος δεν έχει τελειώσει», δήλωσε στους New York Times ο Aaron Y. Zelin, ο οποίος στο Ινστιτούτο Ουάσινγκτον για την Εγγύς Ανατολής μελετά τις κινητοποιήσεις των τζιχαντιστών. «Το Ισλαμικό Κράτος έχει ένα σχέδιο και αυτό είναι να αντιμετωπίσει τους εχθρούς του σε τοπικό επίπεδο για να κερδίσει χρόνο και να ανοικοδομήσει τα δίκτυά του, ενώ ταυτόχρονα να προσφέρει έμπνευση στους οπαδούς του έξω για να συνεχίσουν να αγωνίζονται εναντίον των εχθρών του», προσθέτει ο Zelin.
Ακόμη και μετά την εξέλιξη ότι οι Αμερικανοί υποστηριζόμενοι από δυνάμεις δήλωσαν ότι είχαν καταλάβει τη Ράκα, την πρωτεύουσα του αυτοαποκαλούμενου χαλιφάτου, οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ανησυχούν για ανενεργούς θύλακες που πιθανόν να είχαν διαφύγει πριν από τις απώλειες του πεδίου της μάχης.
Στο Ιράκ, εκεί όπου ήταν η ομάδα που αργότερα γέννησε το Ισλαμικό Κράτος, αξιωματούχοι ασφαλείας ετοιμάζονται για μελλοντικά κύματα επιθέσεων αυτοκτονίας κατά αμάχων. Ακόμα και αν οι κυβερνήσεις είναι σε θέση να αποφύγουν οργανωμένα σχέδια τρομοκρατίας όπως οι επιθέσεις του Παρισιού το 2015, αξιωματούχοι σε όλο τον κόσμο παραδέχονται ότι δεν έχουν σχεδόν κανένα τρόπο να σταματήσουν επιθέσεις μοναχικών λύκων εμπνευσμένες ή ενεργοποιημένες από την ισλαμική προπαγάνδα που ζει στο διαδίκτυο.
«Είναι σαφές ότι αγωνιζόμαστε εναντίον έντονης τρομοκρατικής απειλής από τους ισλαμιστές εξτρεμιστές του Ηνωμένου Βασιλείου», δήλωσε ο Andrew Parker, διευθυντής της υπηρεσίας πληροφοριών MI5 της Βρετανίας, σε ομιλία του την Τρίτη. «Αυτή η απειλή είναι πολυδιάστατη, εξελίσσεται ταχύτατα και λειτουργεί σε κλίμακα και ρυθμό που δεν έχουμε ξαναδεί».
Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας παραδέχονται ότι δεν γνωρίζουν τις ακριβείς δυνατότητες που διατηρεί το Ισλαμικό Κράτος ή πόσο διαδεδομένη είναι η ιδεολογία του.
Ο Gen. Joseph F. Dunford Jr., πρόεδρος σε τμήμα του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ προέβλεψε τον περασμένο μήνα ότι η απώλεια της επικράτειας του ΙΚ θα προκαλέσει απώλεια αξιοπιστίας απέναντι στην οργάνωση. «Θα συνεχίσουμε να βλέπουμε μείωση της επικράτειας, μείωση της ελευθερίας κίνησης, μείωση των πόρων και λιγότερη αξιοπιστία στην αφήγηση», είπε σε ακρόαση της Γερουσίας.
Άλλοι είναι λιγότερο αισιόδοξοι και υπενθυμίζουν την ομιλία του εκπρόσωπου του Ισλαμικού Κράτους Αμπού Μουχάμαντ αλ-Αννάνι, πριν πεθάνει πέρυσι. Ο αλ-Αννάνι προέτρεπε τους οπαδούς της ομάδας να πολεμήσουν πλέον σε μορφή άγριας εξέγερσης αντί να ακολουθήσουν τη στρατηγική και τις σχεδιασμένες επιθέσεις. «Η πραγματική ήττα είναι η απώλεια της θέλησης και η επιθυμία για αγώνα», είπε. «Θα νικήσουμε στο τέλος και θα ηττηθούμε μόνο αν μπορέσουν να απομακρύνουν το Κοράνι από τις καρδιές των Μουσουλμάνων».
Το παρελθόν έχει δείξει πως ακόμη και με την απώλεια του μεγαλύτερου μέρους της επικράτειας της η οργάνωση απέχει πολύ από το να θεωρηθεί ηττημένη και μπορεί να ανασυνταχθεί.
Η ομάδα έχει σήμερα από 6.000 έως 10.000 μαχητές στο Ιράκ και τη Συρία, δήλωσε την Παρασκευή ο συνασπισμός υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτός είναι αριθμός οκτώ έως δέκα φορές μεγαλύτερος από αυτόν που είχε το 2011, όταν ο αμερικανικός στρατός θεωρούσε πως είχε εξαλείψει την πρώιμη οργάνωση στο Ιράκ. Και μέσα σε τρία χρόνια το Ισλαμικό Κράτος αναγεννήθηκε, δυνάμωσε και έγινε η πλουσιότερη τρομοκρατική ομάδα του κόσμου.
«Έχει πολλές δυνάμεις να αξιοποιήσει ακόμα και όταν χάνει το φυσικό της έδαφος», δηλώνουν οι αναλυτές για την οργάνωση. Η ομάδα έχει επίσης αναπτύξει ένα ισχυρό δίκτυο κοινωνικών μέσων ενημέρωσης που χωρίς φυσική παρουσία της επιτρέπει να εκπέμπει προπαγάνδα, να διεκδικεί την ευθύνη για τρομοκρατικές επιθέσεις και όχι μόνο να εμπνέει επιθέσεις, αλλά και να υποστηρίζει το σχεδιασμό και την εκτέλεσή τους εξ αποστάσεως.
Ένα μεγάλο μέρος των επιθέσεων της στη Δύση τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί από άντρες που επικοινωνούσαν ηλεκτρονικά με το ISIS, λαμβάνοντας λεπτομερείς οδηγίες μέσω κρυπτογραφημένων μηνυμάτων, αλλά ποτέ δεν συνάντησαν τους τρομοκράτες.
Η πρώτη μεγάλη επίθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες, της οποίας την ανάληψη ευθύνης διεκδίκησε το Ισλαμικό Κράτος, ήταν αυτή σε ένα κοινοτικό κέντρο του Τέξας το 2015, η οποία κατευθύνθηκε με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση της Υπηρεσίας Πληροφοριών Άμυνας.
Το Ισλαμικό Κράτος μπορεί επίσης να έχει μυστικούς πράκτορες ή κύτταρα που είναι ανενεργά εκτός της Μέσης Ανατολής. Ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν πέρυσι ότι η ομάδα είχε στείλει εκατοντάδες υποστηρικτές στην Ευρώπη και πολύ περισσότερους στην Τουρκία. Και η ομάδα συνέχισε να σπέρνει το χάος ακόμα κι όταν έχανε έδαφος. Μόνο το 2017 ανέλαβε την ευθύνη για τρεις τρομοκρατικές επιθέσεις στη Βρετανία που σκότωσαν 37 άτομα και το πολύνεκρο χτύπημα στην Κωνσταντινούπολη την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Καθώς η οργάνωση έχασε την Μοσούλη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ, τον Αύγουστο, έστειλε ένα φορτηγό που έπεσε στο πλήθος στην καρδιά της Βαρκελώνης σκοτώνοντας 13 άτομα και δηλώνοντας έτσι τη συνεχή του παρουσία.
Είναι επίσης πρόωρο να ισχυριστεί κανείς ότι το Ισλαμικό Κράτος εξαντλείται. Ενώ το αποτύπωμα του έχει συρρικνωθεί στο Ιράκ και τη Συρία, εξακολουθεί να ελέγχει σχεδόν 4.000 τετραγωνικά μίλια κατά μήκος της κοιλάδας του ποταμού Ευφράτη και στις δύο πλευρές των συνόρων Ιράκ-Συρίας. Οι Αμερικανοί και Ιρακινοί στρατιωτικοί διοικητές πιστεύουν ότι οι ηγέτες του έχουν διαφύγει στις άγονες περιοχές κατά μήκος των συνόρων.
Ταυτόχρονα στη Βόρεια Αφρική και την Ασία εξακολουθούν να λειτουργούν θύλακες και τα στρατόπεδα στο ανατολικό Αφγανιστάν παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άθικτα, παρά τις πρόσφατες αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές.
Ορισμένες περιοχές που είχαν δηλωθεί στο παρελθόν ως απελευθερωμένες γνωρίζουν μια επιστροφή των μαχητών και μακριά από τις ρίζες της στη Μέση Ανατολή, η ομάδα συνεχίζει να αναπτύσσεται σε άλλες γωνιές του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των Φιλιππίνων. Αν το Ισλαμικό Κράτος υποχωρήσει, άλλες τζιχάντιστες οργανώσεις είναι έτοιμες να γεμίσουν το κενό.
Την ίδια ώρα, η Αλ Κάιντα, της οποίας η έκκληση προς τους νεαρούς μαχητές είχε σε μεγάλο βαθμό εκλείψει, αγωνίζεται για μια επιστροφή.
Η παλαιότερος θύλακας της ομάδας παροτρύνει τους οπαδούς να στραφούν μακριά από την επικράτεια του Ισλαμικού Κράτους στα πεδία μάχης της Μέσης Ανατολής και να δώσουν έμφαση στις επιθέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες ξένες χώρες ενώ παράλληλα ένα νέος, χαρισματικός ηγέτης προωθείται στην οργάνωση: o 27χρονος γιος του Οσάμα Μπιν Λάντεν, Χάμζα Μπιν Λάντεν.
Με πληροφορίες από New York Times
