Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
4

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Η περιοχή του Ραμνούντα κατοικείται συνεχώς από τη νεολιθική περίοδο. Ο Ραμνούς αναφέρεται από τον γεωγράφο Σκύλακα ως σημαντικό οχυρό. Στο βάθος, ένας θάμνος ραμνούντας.... Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO


Έχουμε ξεκινήσει από τον Μαραθώνα, περνάμε το Κάτω Σούλι και το Γραμματικό και φτάνουμε στον Ραμνούντα, στη βορειοανατολική Αττική.  Στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου ένας καλοβαλμένος ηλικιωμένος τουρίστας ταΐζει τα δυο αδέσποτα - φύλακες της πύλης. Μας καλημερίζει ελληνικά. Τον ρωτάμε πώς έφτασε μέχρι εδώ. «Δέκα χρόνια ήθελα να επισκεφθώ αυτά τα ιερά, το Αμφιάρειο και τον Ραμνούντα και το 80% του χώρου είναι κλειστό». Κοιταζόμαστε αμίλητοι. Του κάνουμε παρέα μέχρι να έρθει το ταξί που έχει μισθώσει για να κάνει την αρχαιολογική περιήγηση της περιοχής, σε λίγο τον αποχαιρετούμε και φτάνουμε στην πύλη. Ήδη ξέρουμε αυτό που θα μας επιβεβαιώσει η φύλακας. Τουλάχιστον εδώ υπάρχει οδηγός στα ελληνικά. Το πρόθυμο αυτό κορίτσι, ολομόναχο στην ερημιά, βγαίνει από το φυλάκιο για να μας δείξει  τον ραμνούντα, το θάμνο από τον οποίο πήρε η περιοχή το όνομά της και μας χαράζει τη διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσουμε. Είναι Ιούλιος και οι φύλακες δεν έχουν προσληφθεί ακόμα. 

Κάθομαι στον παχύ και δροσερό ίσκιο του τεράστιου πεύκου και  διαβάζω απογοητευμένη την ιστορία του αρχαίου Ραμνούντος. Ο οργανωμένος (και μερικώς επισκέψιμος χώρος) έχει θέα προς την Εύβοια. Στρατηγική θέση για τη ναυσιπλοΐα της περιοχής, ο Ραμνούς λεηλατήθηκε από τους Πέρσες εισβολείς, οι οποίοι πιθανά κατέστρεψαν τον αρχαϊκό ναό του οποίου τα θεμέλια βρέθηκαν κάτω από το ναό της Νέμεσης που υπάρχει εδώ και αποτελεί το σημαντικότερο ιερό της θεότητος στον ελλαδικό χώρο. Η θεά μοιάζει πολύ με την Άρτεμη και ίσως να αντιπροσώπευε μια τοπική της μορφή. Το ιερό προς τιμή της Νέμεσης πρέπει να ιδρύθηκε στις αρχές του 6ου αι. π.Χ. Η ακμή του τοποθετείται στον 4ο και 5ο αι. π.Χ.  

 

Ας πάμε στην ιστορία της θεάς η οποία μέχρι σήμερα είναι συνδεδεμένη μεταφορικά με τη θεία δίκη. Για να κάνει δική του τη Νέμεση, ο Δίας μεταμορφώθηκε σε κύκνο ενώ εκείνη είχε πάρει τη μορφή χήνας. Μετά την ένωση τους η Νέμεσις γέννησε ένα αυγό το οποίο δόθηκε στη Λήδα η οποία εκκολάπτει μέσα από αυτό την Ωραία Ελένη και τους Διόσκουρους. Η Νέμεση είναι αγροτική θεά και μεριμνά για την ισορροπία και την διατήρηση της αγροτικής τάξης. Όταν όμως κάποιος διαταράξει την τάξη και το μέτρο και έτσι την προσβάλλει, αυτή εκδικείται την ύβρι, δηλαδή την απαίτηση για κάτι που ξεφεύγει από το μέτρο. Είναι πολύ διαδεδομένη η άποψη ότι η ίδρυση της λατρείας της Νέμεσης στη Ραμνούντα συνδέεται με τα Περσικά. Η περιοχή του Ραμνούντα κατοικείται συνεχώς από τη νεολιθική περίοδο. Ο Ραμνούς αναφέρεται από τον γεωγράφο Σκύλακα ως σημαντικό οχυρό. Το ιερό του είχε αποκτήσει μεγάλη φήμη. Έχουν βρεθεί κομμάτια από λουτροφόρους που ξέρουμε ότι είχαν νεκρική χρήση, χθόνια σημασία, όπως χθόνια ήταν η φύση της θεάς. Η λατρεία της Νέμεσης συνδέεται με τους νεκρούς.

  

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Ταφικός περίβολος. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO
Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Ταφικοί περίβολοι. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO
Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Κάποτε εδώ, γύρω από το ιερό η περιοχή δεν ήταν έρημη όπως σήμερα. Σπίτια, οικήματα, αγροτικές κατασκευές, φράχτες, πηγάδια, στάνες και αποθήκες έδιναν άλλη όψη στον καλλιεργημένο τόπο... Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO
Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO
Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης Φωτογραφία Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Ο αρχαϊκός ναός της Νέμεσης καταστράφηκε από τους Πέρσες κατά την εισβολή του 480/479 π.Χ. Το άγαλμα της θεότητας το είχε φιλοτεχνήσει ο Φειδίας. Το μάρμαρο είχαν φέρει οι Πέρσες και το προόριζαν για να φτιάξουν τρόπαιο ύστερα από την κατάληψη της Αθήνας. Βέβαια οι Πέρσες δεν κατέλαβαν ποτέ την Αθήνα. Το ιερό της Νέμεσης του Ραμνούντα είχε υποκινήσει τον αθηναϊκό στρατό να πολεμήσει στον Μαραθώνα. Το φρούριο του Ραμνούντα, όπως και αυτό του Σουνίου στη νότια άκτη της Αττικής, πιστεύεται πως κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου για τον έλεγχο των πλοίων που μετέφεραν σιτηρά προς την Αθήνα. 

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Το 322 π.Χ. ο ναύαρχος του Μακεδονικού στρατού Κλείτος αποβίβασε στρατό στο Ραμνούντα. Από εκεί τον εκδίωξε ο Φωκίων που κατέλαβε το φρούριο. Το 296 π.Χ. το φρούριο το κατέλαβε ο Δημήτριος ο Πολιορκητής. Στους ελληνιστικούς χρόνους αρχίζει η παρακμή. Ο Πλίνιος αναφέρει ότι επισκέφτηκε το Δήμο του Ραμνούντα στα μέσα του 1ου αι. μ.Χ. Για το ναό του Ραμνούντα ενδιαφέρθηκε και ο Ηρώδης ο Αττικός που ίσως χρηματοδότησε την επισκευή του. Ο τόπος εγκαταλείπεται σταδιακά, αλλά μέχρι τον 4ο αι. μ.Χ. οι ναοί της Νέμεσης εξακολουθούν να διατηρούνται. Στα τέλη του 4ου αι. μ.Χ. τοποθετείται η καταστροφή του αγάλματος της θεάς από τους χριστιανούς. Οι πρώτες ανασκαφές στο Ραμνούντα έγιναν από τους Dilettanti το 1813 και από τον Δημ. Φίλιο το 1880. Στο διάστημα ανάμεσα στο 1890 και το 1892 διενεργήθηκαν ανασκαφές στο χώρο από τον Βαλέριο Στάη κατά τη διάρκεια των οποίων ήρθαν στο φως το ιερό, το φρούριο και πολλοί ταφικοί περίβολοι.

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το ιερό της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Μπροστά μας τα ερείπεια του φρουρίου και ο Ευβοϊκός κόλπος. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Ερείπια του μικρού ναού της Νέμεσης. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Κάποτε εδώ, γύρω από το ιερό η περιοχή δεν ήταν έρημη όπως σήμερα. Σπίτια, οικήματα, αγροτικές κατασκευές, φράχτες, πηγάδια, στάνες και αποθήκες έδιναν άλλη όψη στον καλλιεργημένο τόπο. Αυτή την εικόνα μαντεύουμε από τα λείψανα των κατασκευών που σώζονται, σπίτια και τάφους. Οι ναοί και το ιερό βρίσκονταν στο κέντρο ενός πολυσύχναστου μικρού οικισμού. Στο ιερό, ο επισκέπτης βλέπει τα ερείπια δυο ναών. Ο παλαιότερος είναι αυτός που βρίσκεται νότια. Η πρόσοψή του ήταν απλή, ένας τοίχος με μια θύρα. Η στέγαση του ναού γινόταν με πήλινα κεραμίδια κορινθιακού ρυθμού. Ο μικρός αυτός ναός διατηρήθηκε ως τον 4ο αιώνα σαν θησαυρός και αποθήκη. Μέσα στο σηκό του βρέθηκαν σημαντικά γλυπτά τα οποία σήμερα βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Ταφικός περίβολος. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Ο μεγάλος ναός θεωρείται έργο του λεγόμενου «αρχιτέκτονος του Θησείου». Δημιουργεί ενδιαφέρον ως ένας μαρμάρινος αττικός ναός του 5ου αιώνα, με έξι κολώνες στις στενές όψεις και δώδεκα στις μακρές. Οι μετόπες και τα αετώματα δεν είχαν γλυπτική διακόσμηση. Το εσωτερικό του ναού το ξέρουμε με κάποιες λεπτομέρειες. Στο βάθος του σηκού βρισκόταν το άγαλμα της Νέμεσης, έργο του Αγορακρίτου. Από το άγαλμα σώζονται εκατοντάδες μικρά κομμάτια και η μορφή του μας είναι σήμερα γνωστή χάρη στις έρευνες των τελευταίων ετών.

Το ιερό είδε κάποια ακμή στα χρόνια του πλούσιου σοφιστή Ηρώδη του Αττικού, ο οποίος καταγόταν από τον γειτονικό Μαραθώνα, όπου είχε μεγάλα κτήματα. Ο Ηρώδης σύχναζε στο ιερό με τους μαθητές του και μπορούμε να του αποδώσουμε την επισκευή του ναού. Με την επικράτηση του χριστιανισμού και ιδιαίτερα με το διάταγμα του Αρκαδίου το 339 μ. Χ., οι όρθιοι ναοί στις εξοχές έπρεπε να γκρεμιστούν χωρίς θόρυβο και αναταραχή. Οι θριαμβευτές χριστιανοί επιδόθηκαν στην κατεδάφιση του μεγάλου ναού. Μόνο έτσι εξηγείται η ολοκληρωτική διάλυση των γλυπτών, που φέρνουν εμφανή τα σημάδια από τα χτυπήματα των χριστιανών. Η κατάσταση του αγάλματος της Νέμεσης είναι τόσο οικτρή που μόνο σχεδιαστικά μπορούμε να το δούμε πια.

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Μέχρι εδώ είμαστε, δυστυχώς. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Ο θάμνος ραμνούντας. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Οι ελαιώνες του Ραμνούντα. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Οι ελαιώνες του Ραμνούντα. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το επιτύμβιο ανάγλυφο του περιβόλου του Μενεστίδου, στο οποίο εικονίζονται πέντε από τα μέλη της οικογένειάς του. (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)

Από ψηλά και μακριά βλέπουμε τα ίχνη του φρουρίου του Ραμνούντα. Πήρε την πρώτη του μορφή τις τελευταίες δεκαετίες του 5ου αιώνα. Προορισμός του ήταν η εξασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας στους Αθηναίους από την Εύβοια στην Αθήνα. Ιδιαίτερη σημασία αποκτά με την παρουσία των εφήβων, (νεοσύλλεκτων στρατιωτών) οι οποίοι στα χρόνια του Αριστοτέλη «περιπολούσι την χώραν και διατρίβουσιν εν τοις φυλακτηρίοις». Οι έφηβοι εξαφανίζονται την περίοδο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Από την εποχή του Αρκαδίου και το τελειωτικό χτύπημα στο εγκαταλελειμμένο από τους πιστούς ιερό μέχρι τον 19ο αιώνα, ο Ραμνούντας παίρνει τη σημερινή του μορφή, με τη φθορά, τις καταστροφές, από τους ανθρώπους και τη φύση. Ακόμα και σήμερα, μια μορφή μαγική και μυστηριακή. Έστω και στο 20% που είναι ανοιχτό και προσβάσιμο.

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Η μεγάλη επιτύμβια στήλη του περιβόλου του Ευφράνορος (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Άγαλμα της θεάς Θέμιδος, αφιέρωμα του Μεγακλέους Ραμνουσίου και έργο του επίσης Ραμνουσίου γλύπτη Χαιρστράτου (σήμερα βρίσκεται στο εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο) (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Άγαλμα της ιέρειας της Νεμεσης Αριστονόης (σήμερα βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιλογικό μουσείο) (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Το αριστερό τμήμα της πρόσθιας όψης της βάσης του ναού της Νέμεσης. (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Ο θριγκός του μεγάλου ναού της Νέμεσης όπως έχει ανασυσταθεί (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Ο μεγάλος επιτύμβιος ναΐσκος του περιβόλου του Διογείτονος, ιωνικού ρυθμού, όπως έχει αναστηλωθεί (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Ο επιτύμβιος ναΐσκος του περιβόλου του Πυθάρχου. (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)

Στη μαγική σκιά ενός αρχαίου ραμνούντα Facebook Twitter
Οι τρεις σωζόμενοι θρόνοι του προεδρείου του θεάτρου του φρουρίου της Ραμνούντας (έκδοση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων 1991)
Αρχείο
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

2 σχόλια
Εξαιρετικά αυτά τα άρθρα. Να προσθέσω μόνο οτι η σύγχρονη έρευνα αποδίδει το λατρευτικό άγαλμα της θεάς με μεγαλύτερες πιθανότητες στον μαθητή του Φειδία Αγοράκριτο παρά τα όσα γράφει ο Παυσανίας. Ωστόσο επιβεβαιώνεται οτι δημιουργήθηκε από παριανό μάρμαρο που είχαν φέρει οι Πέρσες σύμφωνα με τον τελευταίο όπως σωστά γράψατε.
Οι χριστιανοί γενικά, το επίσημο Ρωμαικό κράτος ειδικά, ή οι ορδές του Γοτθου (γερμανικα φύλα...) Αλάριχου (390μχ που εξακριβωμενα κατεστρεψε και την Ελευσινα καθως και τον μισο ελληνικο χώρο + την Ρώμη, η Αθήνα φτηνα την γλίτωσε) ευθύνονται για την καταστροφη;Αποσπάσματα της μορφής οι χριστιανοι γενικά δεν μας βοηθουν να καταλαβουμε την πραγματικότητα και την περίπλοκη κατάσταση της εποχης.