Ο δημιουργός του «Πανδοχείου» διαλέγει το αγαπημένο του βιβλίο

Ο δημιουργός του «Πανδοχείου» διαλέγει το αγαπημένο του βιβλίο Facebook Twitter
1

Από τον Λάμπρο Σκουζάκη

Ολιβιέ Ρολέν - Μερόη

Ανάμεσα στα δεκάδες βιβλία που παραμένουν οικήματα που με φιλοξενούν,

συνάξεις ηρώων που με προσκαλούν και προσκλήσεις αέναης περιπλάνησης, επιλέγω την «Μερόη» του Ολιβιέ Ρολέν. Δεν θυμάμαι φράσεις ή εικόνες που με έθελξαν στο αρχικό βιαστικό ξεφύλλισμα. Θυμάμαι όμως καλά τα μοτίβα που καθρέφτισαν εκείνα που είμαι ή θα μπορούσα ή θα ήθελα να είμαι. Όπως, για παράδειγμα, ο αυτοεξόριστος άντρας που καταφεύγει στις άκρες του κόσμου, επιλέγει έναν μυθικό τόπο (την Μερόη κοντά στο Χαρτούμ), καταλήγει σ’ ένα Ξενοδοχείο Μοναχικών, προσπαθεί να ξεχάσει την Αλφά, μια γυναίκα που τον σημάδεψε καθοριστικά, περιπλανιέται σε ξεχαρβαλωμένα κελύφη ποταμόπλοιων που σαπίζουν στη βόρεια όχθη του Κυανού Νείλου και ξύλινες πλατφόρμες που σκίζονται από τροπικές λόχμες, συνομιλεί μ’ έναν πελεκάνο, συνουσιάζεται με μια σιωπηλή κοπέλα σε μια παλιά καμπίνα, ακούει από τον Νιμούρ ατέλειωτες αραβικές ιστορίες από τις οποίες δεν καταλαβαίνει ούτε λέξη, αλλά που, ίσως εξαιτίας αυτού, του φαίνονται ωραίες – άλλωστε ποτέ δεν τον ενδιέφεραν οι άσκοπες συζητήσεις, αυτή η «κατασπατάληση λέξεων που δεν οδηγούν πουθενά».

Πόσο με σαγήνευσε αυτός ο «ευκαιριακός συμπαίκτης στην αξιομνημόνευτη συναλλαγή του λόγου που χωρίς να τις γιατρεύει, απαλύνει αρκετές από τις αγωνίες», αυτός ο μετα – αποικιακός φιλόσοφος, ο έκθετος στα καύματα του ήλιου. Πόσο συνομίλησα με αυτόν τον λαθραίο πότη που περνάει την ώρα του διαβάζοντας μια Εγκυκλοπαίδεια Λαρούς του 1933, παλιές εφημερίδες που του προσφέρουν μια εικόνα του κόσμου κατακερματισμένη και ετεροχρονισμένη, αλλά όχι λιγότερο ακριβή, και τα ημερολόγια του στρατηγού Γκόρντον, ελκόμενος από την ιδέα της ήττας και το συναίσθημα της αποτυχίας. Ίσως επειδή ήταν κι εκείνος ένας μελαγχολικός εραστής της ήττας, που μισούσε τον πόλεμο και που περισσότερο θα προτιμούσε να διασχίζει τις ερήμους του Σουδάν στη ράχη μιας καμήλας, με μια Βίβλο στο χέρι, το τσιγάρο στο στόμα και μερικά μπουκάλια κονιάκ μαζί του. Γι’ αυτό και γνωρίζεται με τον Δόκτορ Βόλλεντερ, Ανατολικογερμανό αρχαιολόγο συντετριμμένο απ’ την Ένωση, με ύποπτο παρελθόν και έξη για τις τεφρώδεις ερήμους, μελετητή των χριστιανικών βασιλείων του Σουδάν, με εμμονή στην αποκλίνουσα χριστιανοσύνη, την αποκομμένης από την πηγή της, την έγκλειστης μέσα στην έρημο.

«Πολιορκούμαστε από τόσο μεγάλες ιστορίες, πιστεύουμε, για μια στιγμή, ότι βλέπουμε τις εποχές και τους κόσμους να πηγαινοέρχονται μπροστά στα μάτια μας, κι έπειτα εμψυχωνόμαστε, ενθουσιαζόμαστε, καταστρεφόμαστε από υποθέσεις τόσο μικροσκοπικές…» μονολογεί ο ήρωας, που αποτολμά το πείραμα της ανασύστασης της ομορφιάς που έζησε με την Αλφά, μόνο και μόνο για να ξεφορτωθεί την σήψη των αναμνήσεων, «το παρελθόν, αυτή την τεράστια, αντηχητική σπηλιά». Επιστρέφει στο Παρίσι και προσλαμβάνει την Θιν, βέβαιος πως δεν θα πέσει στην πανεύκολη σύμβαση του έρωτα, και ξαναδιασχίζει τα πεζοδρόμια που πέρασαν και τα μπιστρό όπου δείπνησαν, για να ανασυστήσει «ένα ομοίωμα ζωής που η πίστη προσδίδει στα νεκρά πράγματα». Αλλά τίποτα, τίποτα. Και επιστρέφοντας νέο ράκος στην αποχαυνωτική ρουτίνα και τα ηλιακά καύματα της Μερόης, πρώτος επισκέπτης εδώ και δεκαετίες της βιβλιοθήκης του Μουσείου, ερευνητής της λαθραίας ιστορίας, κι ας έχει ψιλή άμμος κατακλύσει τους ανακατεμένους τόμους, ξαναψάχνει τον εαυτό του στους κόλπους της ερειπωμένης γνώσης, φυλακισμένης στο τεράστιο μπορντέλο του κόσμου. Ή έστω στην ακίνητη ομορφιά.

Το βιβλίο εκδόθηκε το 1998 και εδώ από τις εκδ. Άγρα το 1999 (μτφ. Έφη Γιαννοπούλου) και είναι το πέμπτο μυθιστόρημα του Γάλλου συγγραφέα, ενός στιλίστα της αργής, ελεγειακής γραφής, ενός εξαιρετικού επιλογέα λέξεων που είναι ταυτόχρονα απύθμενα ειρωνικός και απροκάλυπτα ποιητικός.

Περί Πανδοχείου

 

Το Πανδοχείο (http://pandoxeio.com) φιλοξενεί τους συγγραφείς που μέσω ενός βιβλίου τους έρχονται στονΛάμπρος Σκουζάκης κόσμο μου προσφέροντας σκέψη, ευχαρίστηση, στοχασμό, ιδέες, συντροφιά, συζήτηση, προβληματισμό, πνευματική ηδονή. Φαντασιώνομαι το Πανδοχείο ως κτίσμα: σε ειδικά δωμάτια μοιράζομαι την εμπειρία της ανάγνωσης ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας, δοκιμίων, λογοτεχνικών περιοδικών κ.ά. σε κείμενα απολύτως υποκειμενικά και συναισθηματικά, σαν αρχείο βιωματικών αναγνώσεων όπου θα μπορώ να επιστρέφω για ερωτήματα και απαντήματα.

Στην αυλή («Αίθριο») συνομιλώ με φιλοξενούμενους λογοτέχνες, μεταφραστές και εκδότες, στην αποθήκη («Λογοτεχνείο») αρχειοθετώ αγαπημένα αποσπάσματα από βιβλία που δεν θέλω να ξεχάσω, στις «Θελκτικές Προσόψεις» εξώφυλλα ενδιαφέρουσας αισθητικής, κι ακόμα δισκοκριτικές, θεματικά αφιερώματα («Ηδονών Κατάλογοι»), θεατρικές παραστάσεις. Όλοι οι χώροι διακοσμούνται με φωτογραφίες συγγραφέων, τόπων, θεμάτων, έργων τέχνης και άλλων εικόνων που ταιριάζουν με το κείμενο, ένας ύστατος αισθητικός αυτός εμπλουτισμός για την προσδοκώμενη ευφρόσυνη διαμονή του επισκέπτη.

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια