Στην Ιταλία με τη Λολομπρίτζιτα, τη Μελίνα και τον Ντασέν

Στην Ιταλία με τη Λολομπριτζίτα, τη Μελίνα και τον Ντασέν στα επεισοδιακά γυρίσματα του «Νόμου» Facebook Twitter
«Ντρέπομαι που δέχθηκα τη Λολομπρίτζιτα, ήταν απαίσια, τα κατέστρεψε όλα».
0

Τον Δεκέμβριο του 1957 το βραβείο Γκονκούρ απονέμεται στον Γάλλο συγγραφέα Ροζέ Βαγιάν για το βιβλίο «Ο νόμος». Ο Ντασέν, όπως έχει ήδη κάνει με τις δύο προηγούμενες επιτυχημένες ταινίες του, το «Ριφιφί» και το «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται», αποφασίζει να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη. Οι Γάλλοι και Ιταλοί παραγωγοί επενδύουν γενναιόδωρα στη νέα ταινία του σκηνοθέτη, η διανομή της οποίας είναι εντυπωσιακή: παίζουν η Μελίνα, ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, ο Ιβ Μοντάν και ο Πιερ Μπρασέρ

Ο Ντασέν επισκέπτεται με τον Βαγιάν την Ιταλία, την περιοχή της Απουλίας, όπου εκτυλίσσεται η δράση του βιβλίου. Η βράβευση του βιβλίου έχει εκτοξεύσει τις πωλήσεις. Όλοι περιμένουν την ταινία. 

Για τους διαλόγους της ταινίας, ο σκηνοθέτης συνεργάζεται με τη Φρανσουάζ Ζιρού, σημαντική προσωπικότητα των γαλλικών γραμμάτων. Διευθύντρια του περιοδικού «Εlle» και συνιδρύτρια του περιοδικού «L’ Exrpess», διατελεί στη συνέχεια υπουργός Πολιτισμού. «Το καλύτερο σενάριο που έγραψα ποτέ», σύμφωνα με τον ίδιο.

Για τον κρίσιμο κεντρικό ρόλο της 15χρονης ηρωίδας ο Ντασέν κάνει δοκιμαστικά με πλήθος νεαρών Γαλλίδων και Ιταλίδων ηθοποιών. Tα δημοσιεύματα αναφέρουν την Μπριζίτ Μπαρντό, τη Μιλέν Ντεμονζό αλλά και την Κάρολ Μπέικερ. Ο Ντασέν επιθυμεί την Κλαούντια Καρντινάλε, 17 ετών, η οποία μόλις έχει αναδειχθεί σε τοπικά καλλιστεία. Δεν έχει γυρίσει ακόμη άλλη ταινία αλλά ηλικιακά είναι πολύ κοντά στην ηλικία της ηρωίδας του βιβλίου. 

Μετά από δύο ταινίες γυρισμένες με απόλυτη ελευθερία, ο Ντασέν βρίσκεται εγκλωβισμένος από τον παραγωγό, ο οποίος τον αναγκάζει να προσλάβει μια πρωταγωνίστρια που δεν επιθυμεί και να προσαρμόσει το σενάριο, προσθέτοντας σκηνές για τη Λολομπρίτζιτα.

Αρχές Μαΐου 1958, πέντε μέρες πριν την έναρξη των γυρισμάτων, το συνεργείο συγκεντρώνεται στη Ρώμη ώστε να μεταβούν όλοι μαζί στα νότια για τα εξωτερικά γυρίσματα. «Πέντε μέρες πριν αρχίσει το γύρισμα, ο Τζούλι είχε έναν φοβερό καυγά με τον παραγωγό», θυμάται η Μελίνα. «Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είχαν μαζευτεί στη Ρώμη γιατί τους είχε διαβεβαιώσει πως όλα ήταν εντάξει, πως είχε εξασφαλισμένη τη χρηματοδότηση κι όμως εκείνη την τελευταία στιγμή δεν είχαν συμβόλαια. Ο παραγωγός είπε πως όλα θα κανονίζονταν το άλλο πρωί. Λοιπόν το άλλο πρωί είπε στον Τζούλι πως τα χρήματα δεν υπήρχαν πια και έπρεπε να τους διώξει όλους. "Θα ‘χω χρήματα σε μια ώρα αν προσλάβεις την Τζίνα Λολομπρίτζιτα"».

Ο Ντασέν μένει ξάγρυπνος. Σκέφτεται να τα παρατήσει και να γυρίσει στο Παρίσι. Τον κρατά το γεγονός ότι έχει δεσμευτεί απέναντι στους ηθοποιούς και στους τεχνικούς, τους οποίους έχει συγκεντρώσει στη Ρώμη. Έτσι, πρωταγωνίστρια χρίζεται η Τζίνα Λολομπρίτζιτα.

Στην Ιταλία με τη Λολομπριτζίτα, τη Μελίνα και τον Ντασσέν στα επεισοδιακά γυρίσματα του «Νόμου» Facebook Twitter
Ο Ζιλ Ντασέν σκηνοθετεί την Τζίνα Λολομπρίτζιτα και τον Ιβ Μοντάν σε μια σκηνή φιλιού. Φωτ.: Getty Images/Ideal Image

Ένα μεγάλο άρθρο στους «ΝΥ Τimes» αναγγέλλει την επόμενη ταινία του Ντασέν, αναφέροντας ότι είναι σε εξέλιξη σε απομονωμένη, αγροτική περιοχή τα γυρίσματα της ταινίας «Ο νόμος». Τα γυρίσματα γίνονται στο γραφικό ιταλικό χωριό Rodi Garganico, μακριά από τις μεγάλες ιταλικές πόλεις.

Στο μικρό ιταλικό χωριό Manacore, η εξουσία μοιράζεται μεταξύ του Don César (Πιερ Μπρασέρ), μεγαλοκτηματία, και του Matteo Brigante (Ιβ Μοντάν) μαφιόζου. Η Mariette (Τζίνα Λολομπρίτζιτα), μια από τις γυναίκες στην υπηρεσία του Don Cesar, αποτελεί το αντικείμενο του πόθου όλων των ανδρών του χωριού. Η ίδια θέλει να παντρευτεί τον νεαρό Γάλλο αγρονόμο Enrico (Μαρτσέλο Μαστρογιάνι) που έρχεται στο χωριό για να φέρει την πρόοδο αποστραγγίζοντας τα γειτονικά έλη. Η Μελίνα είναι η καταπιεσμένη γυναίκα του δικαστή, ένας χαρακτήρας μεταξύ Μαντάμ Μποβαρί και Άννας Καρένινα, όπως λέει η ίδια, ερωτευμένη με τον γιο του Matteo. 

Η ιστορία περιγράφει τη μεταβίβαση της εξουσίας από τον ετοιμοθάνατο μεγαλοτσιφλικά στην τοπική μαφία. Οι σχέσεις είναι σχέσεις εξουσίας, και απεικονίζονται παραστατικά μέσα από τον «Νόμο», ένα απαγορευμένο παιχνίδι στο οποίο ο νικητής επιβάλλει τη θέλησή του στους ηττημένους, χωρίς αυτοί να φέρουν αντίρρηση.

Η ιταλική λογοκρισία αντιδρά απέναντι στη δυσφημιστική, κατά τη γνώμη τους, παρουσίαση της ιταλικής επαρχίας. Μπροστά στον κίνδυνο να ματαιωθούν τα γυρίσματα, το σενάριο τροποποιείται και εισάγονται θετικοί χαρακτήρες που δίνουν ελπίδα, αλλάζοντας τη σκοτεινή ατμόσφαιρα του βιβλίου.

Βοηθός σκηνοθέτη είναι ο Jacques Deray που τα επόμενα χρόνια γυρίζει μερικές από τις πιο δημοφιλείς γαλλικές ταινίες όπως το «Mπορσαλίνο» (1970) και η «Πισίνα» (1969).

Στην Ιταλία με τη Λολομπριτζίτα, τη Μελίνα και τον Ντασσέν στα επεισοδιακά γυρίσματα του «Νόμου» Facebook Twitter
Mελίνα Μερκούρη: «Η Τζίνα Λολομπρίτζιτα ήταν μια τρομερή εμπειρία για μένα. Ξέρω ότι είμαι ζηλιάρα, αλλά δεν μπορώ να συμπεριφέρομαι με αυτόν τον τρόπο – να σταματώ το γύρισμα μιας ταινίας απαιτώντας κοντινά πλάνα».

Το κλίμα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων δεν είναι ιδιαίτερα ευχάριστο και αυτό οφείλεται τόσο στη συμπεριφορά της Λολομπρίτζιτα όσο και στην αμοιβαία αντιπάθεια ανάμεσα στις δύο πρωταγωνίστριες. Τα επόμενα χρόνια η Μελίνα αναφέρεται επανειλημμένα σε αυτό, δηλώνοντας μεταξύ άλλων τα εξής: «Η Τζίνα Λολομπρίτζιτα ήταν μια τρομερή εμπειρία για μένα. Ξέρω ότι είμαι ζηλιάρα, αλλά δεν μπορώ να συμπεριφέρομαι με αυτόν τον τρόπο – να σταματώ το γύρισμα μιας ταινίας απαιτώντας κοντινά πλάνα».

Η Τζίνα Λολομπρίτζιτα, 31 ετών, με 13 χρόνια καριέρας, βρίσκεται στο απόγειο της καριέρας της. Έχει ήδη πρωταγωνιστήσει σε ταινίες του René Clair (Les Belles de nuit, 1952), του John Huston (Plus fort que le diable, 1953) με πρωταγωνιστή τον Humphrey Bogart, του Carol Reed (Lola, 1956) με τον Burt Lancaster και τον Tony Curtis, του Vittorio De Sica, του Jean Delannoy (Notre-Dame de Paris, 1956) με τον Anthony Quinn στον ρόλο του Quasimodo, του King Vidor (H Βασίλισσα του Σαβά, 1959), του John Sturges (Never so few, 1958) με τον Frank Sinatra και τον Steve McQueen και σε ιδιαίτερα επιτυχημένες ιταλικές ταινίες του Luigi Comencini: Pane, amore e fantasia 1953, Pane, amore e gelosia, 1954. Ο Orson Welles έχει γυρίσει το ντοκιμαντέρ Portrait of Gina (1958). Η αγωνία της να διατηρήσει την εικόνα της αποδεικνύεται βάσιμη. Μετά από λίγες ακόμη αμερικάνικες ταινίες με τον Rock Hudson (Come September, 1961/ Strange Bedfellows, 1965) και με τον Sean Connery (Woman of Straw, 1964), η καριέρα της αρχίζει να φθίνει.

«Ντρέπομαι που δέχθηκα τη Λολομπρίτζιτα, ήταν απαίσια, τα κατέστρεψε όλα». Μετά από δύο ταινίες γυρισμένες με απόλυτη ελευθερία, ο Ντασέν βρίσκεται εγκλωβισμένος από τον παραγωγό, ο οποίος τον αναγκάζει να προσλάβει μια πρωταγωνίστρια που δεν επιθυμεί και να προσαρμόσει το σενάριο προσθέτοντας σκηνές για τη Λολομπρίτζιτα. Το κακό κλίμα στα γυρίσματα και το γεγονός ότι ο Ντασέν αναγκάζεται να ξαναγράψει το σενάριο μέσα σε τέσσερις ημέρες επηρεάζουν πολύ το τελικό αποτέλεσμα. 

Στην Ιταλία με τη Λολομπριτζίτα, τη Μελίνα και τον Ντασσέν στα επεισοδιακά γυρίσματα του «Νόμου» Facebook Twitter
Αφίσα της ταινίας.

Η ταινία κοστίζει 400 εκατομμύρια γαλλικά φράγκα, γεγονός που την κατατάσσει ως μια από τις πιο ακριβές γαλλικές παραγωγές. Αρχίζει να προβάλλεται στην Ευρώπη τον Ιανουάριο του 1959 χωρίς εισπρακτική επιτυχία. Η ταινία κερδίζει το βραβείο καλύτερης ταινίας στο 2ο Mar del Plata Film Festival στην Αργεντινή τον Μάρτιο του 1959, ενώ η Τζίνα Λολομπρίτζιτα βραβεύεται για την ερμηνεία της με το γερμανικό βραβείο Bambi 1959 μαζί με τον Ροκ Χάντσον και τον Τόνι Κέρτις.

Στην Ελλάδα, η ταινία αρχίζει να προβάλλεται στα μέσα Οκτωβρίου 1959 με τίτλο «Ο θηλυκός δαίμων». Ο Μάριος Πλωρίτης στην «Ελευθερία» αναφέρεται στην έλλειψη συνοχής και συνάφειας της ταινίας

Στην Αμερική δεν προβάλλεται άμεσα, παρόλες τις ανταποκρίσεις για ουρές στο Champs-Elysees Theatre και παρόλο που οι πρωταγωνιστές είναι γνωστοί στο αμερικανικό κοινό: ο Ιβ Μοντάν γνωρίζει μεγάλη επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ και παράλληλα γυρίζει την ταινία «Let’s fall in love» με τη Μέριλιν Μονρόε, ενώ η Λολομπρίτζιτα είναι μια από τις πιο εξαγώγιμες Ιταλίδες ηθοποιούς. Τελικά η ταινία προβάλλεται στην Αμερική τον Νοέμβριο του 1960, μετά την επιτυχία του «Ποτέ την Κυριακή», με τίτλο «Where the hot wind blows».

Η ταινία ανοίγει σχεδόν ταυτόχρονα στο Λος Άντζελες (9 Νοεμβρίου 1960) και στη Νέα Υόρκη (11 Νοεμβρίου 1960), έναν μήνα μετά την πρεμιέρα του «Ποτέ την Κυριακή», και σημειώνει σημαντικές εισπράξεις σε Αμερική και Καναδά. Κυκλοφορεί σε επανεκδόσεις το 1962 και το 1963, καθώς η ζήτηση του κοινού για ταινίες με τη Μελίνα Μερκούρη και τον Μαρτσέλο Μαστρογιάνι είναι μεγάλη, μετά την επιτυχία του «Ποτέ την Κυριακή» και των ταινιών του Φελίνι με τον Μαστρογιάνι.

Το άρθρο αποτελεί προδημοσίευση από το βιβλίο του Σπύρου Αρσένη «Ο Ντασέν πριν το Ποτέ την Κυριακή», που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μόνικα Βίτι (1931-2022): Η αγέρωχη κυρία και μοιραία κωμική ηθοποιός του ιταλικού σινεμά

Απώλειες / Μόνικα Βίτι (1931-2022): Η αγέρωχη κυρία και μοιραία κωμική ηθοποιός του ιταλικού σινεμά

Η κατ’ εξοχήν ερμηνεύτρια της θεμελιώδους ψυχικής απουσίας αποθεώθηκε από τους κριτικούς για τις σπαρτιάτικες επιδόσεις της στις καλύτερες ταινίες του Αντονιόνι, λατρεύτηκε από το, ιταλικό κυρίως, κοινό, για τις συμμετοχές της σε ανενδοίαστα λαϊκές κωμωδίες κι έφυγε σαν σήμερα από τη ζωή στα 90 της χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Κλιντ Ίστγουντ έγινε 94 χρονών: Όλες οι ταινίες του μία προς μία

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ο Κλιντ Ίστγουντ έγινε 94 χρονών: Όλες οι ταινίες του μία προς μία

Ένας από τους μεγαλύτερους Αμερικανούς σκηνοθέτες, πιθανότατα το τελευταίο ευρέως αναγνωρίσιμο κινηματογραφικό είδωλο μιας άλλης εποχής, ο Κλιντ Ίστγουντ κλείνει σήμερα τα 94.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Ιστορίες Καλοσύνης»: Θριαμβευτική επιστροφή ή ανυπόφορο πισωγύρισμα για τον Λάνθιμο;

The Review / «Ιστορίες Καλοσύνης»: Θριαμβευτική επιστροφή ή ανυπόφορο πισωγύρισμα για τον Λάνθιμο;

O Γιάννης Βασιλείου και ο Λουκάς Κατσίκας είδαν τις «Ιστορίες Καλοσύνης» του Γιώργου Λάνθιμου και του Ευθύμη Φιλίππου και αναλύουν τα επιτεύγματα, αλλά και τις αστοχίες της ταινίας. Με καλοσύνη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Λάνθιμος, Furiosa και Γιάννης Σπανός στους κινηματογράφους από αύριο

Πολιτισμός / Λάνθιμος, Furiosa και Γιάννης Σπανός στους κινηματογράφους από αύριο

Η προκλητική ανθολογία του Γιώργου Λάνθιμου, η νέα συμφωνία δράσης του Τζορτζ Μίλερ, μια έκπληξη από τη Γαλλία και ένα ωραιότατο ντοκιμαντέρ για τον Γιάννη Σπανό στο κινηματογραφικό πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Λώξη»: Μια ιστορία συμπερίληψης

Ζούμε, ρε! / «Λώξη»: Μια ιστορία συμπερίληψης

Η Χρυσέλλα Λαγαρία και ο Θοδωρής Τσάτσος συζητούν με τους Δημήτρη Ζάχο και Θανάση Καφετζη, τους δύο δημιουργούς του ντοκιμαντέρ «Λώξη» ενώ ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης μοιράζεται την εμπειρία του από τη θεατρική ομάδα «Εν δυνάμει», μέλος της οποίας είναι και η Λωξάνδρα.
THE LIFO TEAM
Marcello Mio

Ανταπόκριση / Marcello mio: Η πιο meta ταινία του φετινού Φεστιβάλ Καννών

Διανύοντας τη δική της πορεία κάτω από τη σκιά της μητέρας της, Κατρίν Ντενέβ, και το φάντασμα του εξίσου διάσημου πατέρα της, η Κιάρα αποφασίζει να υποδυθεί τον Μαστρογιάνι και να βγει μόνη της στη σέντρα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
L'Amour Ouf

Ανταπόκριση / L'amour Ouf: Μία από τις χειρότερες ταινίες που έχουμε δει ποτέ στο διαγωνιστικό των Καννών

Αν την ταινία την είχε σκηνοθετήσει οποιοσδήποτε Αμερικανός και όχι ο Γάλλος Ζιλ Λελούς, όχι μόνο στις Κάννες δεν θα είχε ταξιδέψει αλλά δεν θα την είχε δει κανείς μας πουθενά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Parthenope

Ανταπόκριση / Parthenope: Η υπερβολή δεν είναι ποτέ αρκετή για τον Σορεντίνο

Στο πρόσωπο της grande bellezza που ανακάλυψε, της αποθεωτικά φωτογενούς 27χρονης Τσελέστε Ντάλα Πόρτα, ο Ιταλός δημιουργός συγκεντρώνει τα αντιφατικά του αισθήματα για τη γειτονιά της μνήμης του, τη Νάπολη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Τζία Ζάνγκε, ο εθνολόγος της κινεζικής συνείδησης

Ανταπόκριση / Τζία Ζάνγκε, ο Κινέζος εθνολόγος του σινεμά

Με το «Caught by the Tides», ο κορυφαίος σκηνοθέτης της Κίνας καταγράφει τις συντριπτικές αλλαγές στη χώρα μέσα από τον ποιητικό φακό του. Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος τον συνάντησε στις Κάννες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Γιατί δεν μου άρεσε το «Megalopolis» του Κόπολα»

The Review / «Γιατί δεν μου άρεσε το Megalopolis του Κόπολα»

Πόσα λεπτά χειροκροτούσαν όρθιοι οι θεατές και γιατί δεν έχει απολύτως καμία σημασία; Ο Γιάννης Βασιλείου και ο Τάσος Μελεμενίδης συζητούν για τη φιλόδοξη νέα ταινία του Φράνσις Φορντ Κόπολα που έκανε την πρεμιέρα της στις Κάννες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ