Σεξ, τέχνη και ναρκωτικά στη σκιά του φασισμού

Σεξ, τέχνη και ναρκωτικά στη σκιά του φασισμού Facebook Twitter
Το τέλος της γιορτής: Ο Σαλβαντόρ Νταλί και η σύζυγός του Γκαλά το 1939
0


ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΕΝΑΝ
πυρετώδη ενεστώτα χρόνο, καθώς πηγαινοέρχεται ανάμεσα σε δεκάδες παράλληλες ιστορίες, ο Florian Illies συνθέτει στο βιβλίο του “Love in a Time of Hate: Art and Passion in the Shadow of War, 1929-1939” [Έρωτας σε μια εποχή μίσους: Τέχνη και Πάθος στη Σκιά του Πολέμου, 1929-1939], τη συναισθηματική ιστορία μιας καταδικασμένης γενιάς. Οι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες και διανοούμενοι που απαρτίζουν τον θίασο του βιβλίου περνούν τη δεκαετία του 1920 απασχολημένοι με διάφορους ερωτικούς πειραματισμούς, στη συνέχεια όμως υποκύπτουν στην αγωνία και τον απόλυτο πανικό καθώς προχωρά η δεκαετία του 1930 –  η δεκαετία του 1940 τους βρίσκει είτε στην εξορία είτε καθ' οδόν για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Η καταιγιστική δομή του βιβλίου του Illies, ταιριάζει με τη στόφα των χαρακτήρων του. Ο Σαρτρ δηλώνει ότι η ύπαρξη είναι επισφαλής και σχετική, πράγμα που χρησιμεύει ως δικαιολογία για να ζει κανείς από στιγμή σε στιγμή. Ο Μπρεχτ αφήνει σημειώματα στις γυναίκες με τις οποίες περιστασιακά σχετίζεται λέγοντάς τους ότι είναι αφερέγγυος χαρακτήρας εκ φύσεως, και ο Πικάσο καταχωνιάζει μια ποικιλία από (ταυτόχρονες) ερωμένες και μούσες σε διάσπαρτα καταλύματα.

Η Αναΐς Νιν έχει σχέση με τον πατέρα της, η οποία καταγράφεται σε ένα ημερολόγιο με τίτλο Incest [Αιμομιξία]. Ο μυθιστοριογράφος Έριχ Κέστνερ στέλνει την μπουγάδα του στη μητέρα του στη Δρέσδη για πλύσιμο και την ενημερώνει για τα προβλήματα στα γεννητικά του όργανα καθώς υποβάλλεται σε θεραπεία για βλεννόρροια. Η Ζοζεφίν Μπέικερ χορεύει με μια φούστα που αποτελείται από διογκωμένες μπανάνες που μοιάζουν με φαλλικά τρόπαια που έχει συλλέξει.

Οι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες και διανοούμενοι που απαρτίζουν τον θίασο του βιβλίου περνούν τη δεκαετία του 1920 απασχολημένοι με διάφορους ερωτικούς πειραματισμούς, στη συνέχεια όμως υποκύπτουν στην αγωνία και τον απόλυτο πανικό καθώς προχωρά η δεκαετία του 1930 –  η δεκαετία του 1940 τους βρίσκει είτε στην εξορία είτε καθ' οδόν για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Ο Σαρτρ και η Σιμόν ντε Μποβουάρ γράφουν τους κανόνες του ανοιχτού γάμου: μπορούν να αποπλανήσουν όποιον θέλουν, κατόπιν όμως πρέπει να μοιραστούν αμέσως τις συχνά ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Ο Νταλί και η αυταρχική σύζυγός του, η Γκαλά, την οποία αποσπά από ένα σουρεαλιστικό menage à trois, παραμένουν εμμονικά πιστοί ο ένας στον άλλον, ίσως επειδή κάνουν σεξ μόνο μία φορά (σύμφωνα με εκείνη) ή ποτέ (όπως επιμένει εκείνος).

Florian Illies,
Florian Illies, Love in a Time of Hate: Art and Passion in the Shadow of War, 1929-39, Profile. 

Ο Σκοτ Φιτζέραλντ συνοφρυώνεται όταν η σύζυγός του, Ζέλντα, υποτιμά το μέγεθος του πέος του –  ο Χέμινγουεϊ τους προτείνει να επισκεφθούν το Μουσείο του Λούβρου για να συγκρίνουν την ‘εξάρτηση’ του Φιτζέραλντ με εκείνη στα γλυπτά Ελλήνων αθλητών. Η τρίτη σύζυγος του Έρμαν Έσσε τον αποκαλεί Δία και με το κεφάλι του στην ποδιά της νιώθει ότι κρατάει στην αγκαλιά της τον εσταυρωμένο Χριστό. Τρομοκρατημένος από τέτοιο πάθος, εκείνος κάνει στείρωση και ακολούθως την περιορίζει σε ένα υπόγειο.

Ο συνθέτης Κουρτ Βάιλ εμφανίζεται περίπου ως ευτυχισμένος κερατάς, ο οποίος επιδοτεί τις συζυγικές απιστίες της Λότε Λένια, ξεπληρώνοντας ακόμα και χρέη που δημιούργησε στα καζίνο ο πιο πρόσφατος θαυμαστής της. Η Λένι Ρίφενσταλ είναι ντυμένη «Αμαζόνα» καθώς κινηματογραφεί τη ναζιστική εισβολή στην Πολωνία, «με ένα πιστόλι κάτω από τη ζώνη στον αριστερό γοφό της και ένα στιλέτο μέσα στη μπότα της». Ο ζωγράφος Ότο Ντιξ δηλώνει από τη μεριά του ότι η αιτία κάθε πολέμου είναι το αιδοίο.

Καύσιμο για όλη αυτή τη φρενίτιδα αποτελεί συχνά η νικοτίνη. Η φιλόσοφος Χάνα Άρεντ σκανδαλίζει τον σύζυγό της καπνίζοντας πούρα. Δημοφιλής είναι επίσης η κοκαΐνη, μαζί με τα διάφορα οπιούχα και τη μορφίνη. «Αυτό που οι άνθρωποι στη δεκαετία του '20 χρειάζονταν απεγνωσμένα», σχολιάζει ο Illies, «ήταν αγάπη (ή τουλάχιστον ψυχοθεραπεία) – αυτό που έπαιρναν ήταν ναρκωτικά».

Η αφήγηση παραμένει εξαιρετικά διασκεδαστική μέχρι που οι Ναζί αρχικά περιορίζουν  τους ελευθεριάζοντες και στη συνέχεια αρχίζουν να τους εξοντώνουν. Τα γλέντια τελειώνουν απότομα και αρχίζει ο αγώνας δρόμου για να προλάβουν τα τρένα από το Βερολίνο στο Παρίσι ή τα υπερωκεάνια για τη Νέα Υόρκη. Ήταν η αυγή αυτού που ο Illies αποκαλεί «εποχή του μίσους», η οποία φαίνεται να έχει επιστρέψει στις μέρες μας, γεγονός που προσδίδει στο βιβλίο του μια ανησυχητική επικαιρότητα.

Πηγή: The Guardian

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Να τελειώνουμε με την Grande Sartreuse

Βιβλίο / Σιμόν ντε Μποβουάρ: Να τελειώνουμε με την Grande Sartreuse

Η νέα βιογραφία της Σιμόν ντε Μποβουάρ δίνει στη συγγραφέα του «Δεύτερου Φύλου» τη θέση που πραγματικά έχει στην πρώτη γραμμή των ιδεών και της σκέψης του εικοστού αιώνα, αντλώντας το υλικό της από τεκμήρια και ιστορίες που η ίδια δεν αποκάλυψε ποτέ όσο ζούσε.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Η αγριοκαστανιά και η ενόραση του Σαρτρ για τον υπαρξισμό

Αλμανάκ / Η αγριοκαστανιά και η ενόραση του Σαρτρ για τον υπαρξισμό

"Η ρίζα της καστανιάς βυθιζόταν στη γη ακριβώς κάτω από το παγκάκι μου. Δεν θυμόμουν πια ότι ήταν ρίζα. Οι λέξεις είχαν εξαφανιστεί και, μαζί τους, η έννοια των πραγμάτων, οι οδηγίες χρήσης τους, τα αμυδρά σημεία αναφοράς που οι άνθρωποι είχαν χαράξει στην επιφάνειά τους."
ΣΠΥΡΟΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ
Ο πραγματικός Νταλί - Ο άντρας που στα 20 του ήταν αχώριστος με τον ζωγράφο, αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ζωής του

Culture / Ο πραγματικός Νταλί - Ο άντρας που στα 20 του ήταν αχώριστος με τον ζωγράφο, αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ζωής του

Ο De Cabrol είναι πλέον σχεδιαστής εσωτερικών χώρων και δεν κρύβει την επιρροή του από τον σουρεαλιστή, ενώ σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του αποκάλυψε άγνωστες πτυχές του μεγάλου Ισπανού καλλιτέχνη.
Σκοτ Φιτζέραλντ «Τρυφερή είναι η νύχτα»

Το πίσω ράφι / «Τρυφερή είναι η νύχτα»: Τι απήχηση έχει το μυθιστόρημα του Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ στη νέα γενιά;

Κριτικοί και ακαδημαϊκοί έχουν από καιρό αποφανθεί πως ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους Αμερικανούς συγγραφείς του περασμένου αιώνα, ενώ η ζωή και το έργο του σπάνια εξετάζονται χωριστά.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Υπάρχει η βουλιμική, υπάρχει και η ανάγνωση dégustation. Προτιμώ τη δεύτερη»

The Book Lovers / «Υπάρχει η βουλιμική, υπάρχει και η ανάγνωση dégustation. Προτιμώ τη δεύτερη»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον Νίκο Τσούχλο, πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του Ωδείου Αθηνών και αναπληρωτή καθηγητή στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, για το αναγνωστικό του εκκρεμές.
THE LIFO TEAM
σταινμπεκ

Σαν Σήμερα / Σαν σήμερα το 1940 «Τα σταφύλια της οργής», το magnum opus του Τζον Στάινμπεκ, τιμάται με το βραβείο Πούλιτζερ

Στο δημοφιλέστερο βιβλίο του, που τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ σαν σήμερα το 1940, ο Στάινμπεκ αποτυπώνει την ψευδαίσθηση του αμερικανικού ονείρου κατά την περίοδο της μεγάλης οικονομικής ύφεσης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Με το καινούργιο κοστούμι Ραλφ Λόρεν

Βιβλίο / Ο Σαλμάν Ρούσντι έζησε για να ξαναβάλει κοστούμι Ραλφ Λόρεν

Τα πιο κρίσιμα 27 δευτερόλεπτα της ζωής του, η δολοφονική επίθεση που δέχτηκε το 2022 σε ένα κέντρο για συγγραφείς στη Νέα Υόρκη αποτελεί τον πυρήνα του αυτοβιογραφικού βιβλίου του «Μαχαίρι».
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Απώλειες / Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Η ζωή και το έργο του σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα που στις σελίδες του κατάφερε να συνδυάσει τη μαγεία των Γνωστικών με την περιπέτεια της περιπλάνησης και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πέτρος Μάρκαρης: «Η Αθήνα της μιας διαδρομής»

Το πίσω ράφι / «Η Αθήνα της μιας διαδρομής»: Η περιήγηση του Πέτρου Μάρκαρη στις γειτονιές από τις οποίες περνά ο Ηλεκτρικός

Η διαδρομή Πειραιάς - Κηφισιά δεν είναι απλώς ο συντομότερος δρόμος για ν’ ανακαλύψει κανείς την Αθήνα, αλλά κι ο προσφορότερος για να διεισδύσει στην κοινωνική της διαστρωμάτωση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαρία Κομνηνού: «Ο Κάφκα και ο Μελβίλ με συνδέουν με τη μητέρα μου»

The Book Lovers / Μαρία Κομνηνού: «Ο Κάφκα και ο Μελβίλ με συνδέουν με τη μητέρα μου»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητά με την πρόεδρο του ΔΣ της Ταινιοθήκης της Ελλάδας και ομότιμη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών για τις «διαδρομές» που κάνει από τα βιβλία στο σινεμά και από το σινεμά στα βιβλία.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ο Καβάφης στην Αθήνα

Σαν Σήμερα / Η ιδιαίτερη, «περίπλοκη και κάπως αμφιλεγόμενη» σχέση του Καβάφη με την Αθήνα

Σαν σήμερα το 1933 πεθαίνει ο Καβάφης στην Αλεξάνδρεια: Η έντονη και πολυκύμαντη σχέση του με την Αθήνα αναδεικνύεται στην έκθεση του νεοαφιχθέντος Αρχείου Καβάφη στη Φρυνίχου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Παπαδιαμάντης και η αυτοκτονία στη λογοτεχνία

Βιβλίο / Ο Παπαδιαμάντης και η αυτοκτονία στη λογοτεχνία

Το ημιτελές διήγημα «Ο Αυτοκτόνος», στο οποίο ο συγγραφέας του βάζει τον υπότιτλο «μικρή μελέτη», μας οδηγεί στο τοπίο του Ψυρρή στο τέλος του 19ου αιώνα, κυρίως όμως στο ψυχικό τοπίο ενός απελπισμένου και μελαγχολικού ήρωα.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ο ιερός και βλάσφημος συγγραφέας Πέδρο Αλμοδόβαρ

Βιβλίο / Ο ιερός και βλάσφημος συγγραφέας Πέδρο Αλμοδόβαρ

Για πρώτη φορά κυκλοφορούν ιστορίες από το αρχείο του Πέδρο Αλμοδόβαρ με τον τίτλο «Το τελευταίο όνειρο», από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 μέχρι σήμερα, συνδέοντας το ιερό με το βέβηλο, το φανταστικό με το πραγματικό και τον κόσμο της καταγωγής του με τη λάμψη της κινηματογραφίας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ