Εμείς ως οικογένεια (στη Λευκωσία ζούμε) βιώνουμε το ρατσισμό σε βάρος της κόρης μας η οποία πάσχει από βαριά επιληψία και ψυχοκινητική καθυστέρηση.Εδώ δεν θέλουν την παρέα της ούτε τα ξαδελφάκια της. Γενικώς οι πάντες την αποφεύγουν: άλλοι επειδή δεν θέλουν να την βλέπουν από... οίκτο και άλλοι επειδή τους χαλάει το σκηνικό ή γιατί έχουν άλλες πολύ πιο σοβαρές ασχολίες, από το να χάσουν το χρόνο τους με ένα "εντεκάχρονο ιδιοότροπο και επιληπτικό".Αντίθετα, όταν τα καλοκαίρια το παιδί και η μητέρα πηγαίνουν (για επανεξέταση και θεραπεία) σε μια μικρή πολιτεία των ΗΠΑ, κοντά στα σύνορα με τον Καναδά, όπου μένουν κοντά στο νοσοκομείο για τέσσερις ή και για πέντε μήνες, εκεί η κόρη μας χαίρεται τη ζωή της, τους φίλους της, τα παιδάκια στις παιδικές χαρές. Εκεί είναι παντού μα παντού αποδεκτή. (Την πρώτη μέρα που φτάσανε, δεν κοιμήθηκε. Περίμενε να ξημερώσει, γιατί ήξερα ότι το πρωί θα την επισκέπτοντας ο Αμούγια, η Σιένα και η Ζέιτζ (ινδάκια). "Κοιμήσου, αγαπούλα μου", την εκλιπαρούσε η μανούλα. "Όχι, εγώ περιμένω τους φίλους μου", απαντούσε με ανυπομονησία.)Ο ρατσισμός που υφίσταται στην κυπριακή κοινωνία και η αποδοχή που απολαμβάνει από τη συγκεκριμένη αμερικάνικη κοινωνία, δεν σημαίνει ότι οι Κύπριοι είναι γενικώς και αορίστως ρατσιστές και οι Αμερικανοί αντιρατσιστές, ασχέτων εάν η συμπεριφορά των μεν είναι ραστιστικότατη ενώ των δε το αντίθετο. Σημαίνει κάτι άλλο: ότι εκεί, στο Ρότσεστερ, για συγκεκριμένους λόγους και κοινωνικές συνθήκες, ο κόσμος έχει περάσει από την ανεκτικότητα στην αποδοχή της διαφορετικότητας, ενώ εδώ, για τους αντίθετους λόγους ο κόσμος δεν πλησίασε ούτε καν στην ανεκτικότητα της διαφορετικότητας.Ποιοι είναι αυτοί οι λόγοι, νομίζω μπορούμε να τους εικάσουμε: Εκεί, στο Ρότσεστερ όπου βρίσκεται και το τεράστιο και υπερσύγχρονο νοσοκομείο που λέγαμε, η κοινωνία είναι πολυεθνική (όπως συμβαίνει και στα περισσότερα αστικά κέντερα των ΗΠΑ) και ευαίσθητη προς τα άτομα με προβλήματα υγείας (καθώς το μεγάλο νοσοκομείο είναι ειδικευμένο στους καρκίνους, στα νευρολογικά και στα ορθοπεδικά). Παράλληλα τα παιδάκια εξ απαλώς ονύχων εξοικειώνονται με τη διαφορετικότητα,χάρη στις "πολύχρωμες" παιδικές εκπομπές (όπως ο Μπάρνυ) όπου συμμετέχουν, αναλογικά, ταλαντούχα παιδιά κάθε φυλής και χρώματος. Τίποτε από τα παραπάνω δεν συμβαίνει στην κυπριακή κοινωνία. Ούτε πολυεθνική είναι (με τους Τουρκοκυπρίους μας χωρίζει η... νεκρή ζώνη και πολλά άλλα συμφέροντα αληθινά ή και φαντασιακά), ενώ η διαφορετικότητα αντιμετωπίζεται, στην καλύτερη περίπτωση, με οίκτο: ομοφιλόφυλος είναι; Κρίμα, μάνα μου! Παραπληγικός είναι; Κρίμα, μάνα μου! Καρκίνο έχει; Κρίμα, μάνα μου! κοκ. Και μετά την επιφωνηματική εκδήλωση οίκτου, ακολουθεί η... αποστροφή και η... στροφή... Οι συνθήκες, λοιπόν, μας κάνουνε έτσι ή αλλιώς. Κι εγώ, αν δεν είχα κόρη βαριά άρρωστη, αν δεν είχαμε υποχτεί τον κοινωνικό της αποκλεισμό, θα ήμουνα άραγε τόσο ευαίσθητος (ελπίζω) προς την πάσης φύσεως διαφορετικότητα;Μέσα στις συνθήκες όμως, θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και την παιδεία μας, ό,τι δηλαδή απορρέει απο την υγιή παράδοση του ανθρωπιστικού ορθολογισμού και διαφωτισμού. Και εδώ το Σχολείο παίζει το ρόλο του, καλώς ή κακώς, επειδή όσα βιβλία και αν διαβάσουν οι μαθητές, αν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές ραστιστοφέρνουν εν αγνοία τους, τότε όλα είναι μάταια...Είναι και αυτός ένα λόγος για το οποίον επανειλημμένα έχουμε σκεφτεί να μεταναστεύσουμε σ΄ εκείνη την πόλη των ΗΠΑ που λέγαμε, καθώς εξ αντικειμένου είναι φιλική προς τις διαφορετικοτητες. (Η Λευκωσία θα χρειαστεί 200 χρόνια μέχρι να αποκτήσει αντισώματα κατά του ρατσισμού μας)Θα κλείσω με την κριτική προς παραμύθι του Αντερσεν (Το ασχημόπαπο). Να θυμίσω πώς κλείνει το παραμυθάκι, που κακώς το χρησιμοποιούνε οι παιδαγωγοί με αντιρατσιστική διάθεση. Καταλήγει ο Αντερσεν:«Ο νέος είναι ο ομορφότερος, τόσο νέος και τόσο αρχοντικός!» Όλοι οι υπόλοιποι κύκνοι υποκλινόταν μπροστά του.Τότε ο νεαρός κύκνος αισθάνθηκε ντροπή και έκρυψε το κεφάλι του μέσα στις φτερούγες του, αισθανόμενος τόσο περίεργα που και ο ίδιος δεν μπορούσε να εξηγήσει. Αισθάνθηκε μεγάλη ευτυχία αλλά καθόλου υπερηφάνεια, καθώς μία καλή καρδιά δεν αισθάνεται ποτέ υπερηφάνεια. Θυμόταν όταν όλοι τον κορόιδευαν και τώρα άκουγε όλους να λένε ότι είναι το ωραιότερο από όλα τα ωραία πουλιά. Οι πασχαλιές έσκυβαν προς το μέρος του στο νερό, ο ήλιος έλαμπε ζεστός και δροσιστικός. Τίναξε τα φτερά του, ο λεπτός λαιμός σηκώθηκε και από καρδιάς πανηγύριζε: «Τόση τύχη δεν τολμούσα ούτε να την ονειρευτώ όταν ήμουν ακόμη το ασχημόπαπο!»Φρονώ, αγαπητοί φίλοι, όπως θα διαπιστώσατε και εσείς, ότι το παραθυθάκι του Αντερσεν δεν είναι αντιρατσιστικό. Ναι μεν παρουσιάζει το δράμα (τον κατατρεγμό και τον αποκλεισμό) που αρχικά υφίσταται το ασχημόπατο, ωστόσο ο αφηγητής στο τέλος αποκαλύπτει στην... κοινωνία ότι έκανε λάθος, ότι το ασχημόπαπο δεν έγινε άσχημος ενήλικας, αλλά ένας πανέμοφρος κύκνος! Με άλλα λόγια, στην καρδιά του μύθου δεν βρίσκεται ο σεβασμός προς την διαφορετικότητα, αλλά ο ύμνος της υπεροχής και της... εκδίκησης που πήρε το... ασχημόπαιδο το οποίο είχε... γονίδια αρχοντικά και εξαιτίας αυτών έγινε... πρίγκηπας της ομορφιάς. (βέβαια, και αυτή η ερμηνεία μου έχει τον αντίλογό της. Ας μην σας βαρύνω όμως και με αυτόν)Αυτά και συγγνώμη για τη βιασύνη.Με εκτίμηση,Κάπα