Και ο Ρήγας έγραφε στο Θούριο: «Βούλγαροι κι Ἀρβανίτες, Ἀρμένιοι καὶ Ρωμιοί, ἀράπηδες καὶ ἄσπροι, μὲ μία κοινὴ ὁρμή, γιὰ τὴν ἐλευθερία νὰ ζώσωμεν σπαθί...» Οπότε ευχαριστώ για το μάθημα ιστορίας, αλλά τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Το σχόλιό μου δεν αφορούσε την "ιστορική συνέχεια" του Ελληνισμού, ούτε το πότε απόκτησε ο μέσος Νεοέλληνας συνείδηση αυτής της συνέχειας, ούτε το αν ποτέ χάθηκε αυτή η συνείδηση κάπου, ή από κάποιους. Δεν έγραψα πουθενά ότι δεν είμαστε Ελληνες, είμαστε Ρωμαίοι. Είπα ότι είμαστε κληρονόμοι των Βυζαντινών. Επί της ουσίας, το σχόλιό μου αφορούσε την αρχαιολατρεία του μέσου Νεοέλληνα, η οποία στην παρούσα συγκυρία μας οδηγεί σε κωμικά παράλογες συμπεριφορές, όπως αυτή των παιδιών και των δασκάλων τους. Και είναι γεγονός ότι η αρχαιολατρεία, ως μόδα, ήρθε στην Ελλάδα από τη Δύση. Απ’ όσο ξέρω, πριν από τον 19ο αιώνα δεν υπήρξαν π.χ. αρχοντικά ή εκκλησίες με νεοκλασσικές επιρροές σε περιοχές εκτός των επτανήσων (ούτε καν στην Άνδρο), παρόλο που στη Δύση υπήρχαν παντού. Δεν υπήρξαν (λέμε τώρα) δημοτικά τραγούδια που να αναφέρονται στην αρχαία Ελλάδα. Μετά βέβαια, με το εθνικό σύστημα παιδείας, γίναμε όλοι αρχαιολάτρες. Αλλά πριν, όπως πολύ σωστά γράφεις, η Εκκλησία καθόριζε την εθνική συνείδηση για τον απλό Έλληνα. Σχολίασα επίσης το γεγονός ότι όσον αφορά την κατανόηση της αρχαίας Ελλάδας, η προσφορά της Δυτικής διανόησης είναι πολύ (μα πολύ) σημαντικότερη από την προσφορά των δικών μας λογίων. Ο Κοραής, στον οποίον αναφέρθηκες--που έζησε στη Γαλλία στα χρόνια του Διαφωτισμού και βρισκόταν στο Παρίσι στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης, η οποία ήταν φυσικό να τον επηρεάσει πολύ--είναι σημαντικότατος για εμάς (καθαρεύουσα, κλπ) αλλά έχει ελάχιστη σημασία για τον υπόλοιπο κόσμο ως φιλόλογος/ελληνιστής. Το να απαιτούμε λοιπόν την επιστροφή των αρχαίων από τα μουσεία της Δύσης για αν μπουν σε κάποιο δικό μας μουσείο (που το έχει σχεδιάσει ξένος αρχιτέκτονας, ας μην ξεχνάμε) είναι παράλογη, και μόνο διότι η έννοια μουσείο (αν και Ελληνική λέξη) είναι Δυτική έννοια. Όσο για το τι σήμαινε Ρωμαίος και Ρωμιός, έχεις μόνο εν μέρει δίκιο. Σήμαινε διαφορετικά πράγματα ανάλογα με την εποχή, και ανάλογα με το ποιός χρησιμοποιούσε την λέξη (βλ. π.χ. τις λέξεις Ρούμελη/Ρωμυλία και δε συμμαζεύεται). Όταν συρρικνώθηκε στα τελευταία της η Βυζαντινή αυτοκρατορία σε μέγεθος γκαρσονιέρας, και μετά, στα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας, κατάληξε να σημαίνει ελληνόφωνος ορθόδοξος.
