#1 Πολλές ερωτήσεις, μερικές από τις οποίες έχουν θεσμολογικό κι άλλες συναισθηματικό χαρακτήρα, οπότε είναι δύσκολο να δοθεί ενιαία απάντηση... Αν όντως σε ενδιαφέρει το θέμα, καταρχήν πρέπει να διαχωρίσεις τις έννοιες ώστε να θέσεις τις σωστές ερωτήσεις. Η σχετική βιβλιογραφία είναι τόσο τεράστια που δεν μπορώ καν να προτείνω γιατί ρωτάς πολλά και διαφορετικά πράγματα. Ορίστε μερικά κλειδιά που μπορεί να σε βοηθήσουν στην έρευνα:- Καταρχήν ας διαχωρίσουμε το εφικτό από το επιθυμητό: ναι, η ύπαρξη μιας κοινής κυβέρνησης θα μπορούσε να είναι θεσμικά εφικτή, αν όλα τα κράτη-μέλη το επιθυμούσαν και συμφωνούσαν. Από εκεί και πέρα ρωτάς αν αυτό είναι επιθυμητό, αλλά επιθυμητό για ποιον; Tα «κράτη» είναι μια πολύ γενική έννοια, αλλά αν κατάλαβα καλά, ρωτάς από την πλευρά της πολιτιστικής συνοχής, οπότε αυτό έχει να κάνει περισσότερο με τη θεωρία περί παγκοσμοιοποίησης. Θα έχεις προφανώς παρατηρήσει ότι πχ στην Ελλάδα έχουμε επηρεαστεί εξίσου, αν όχι περισσότερο, από την αμερικανική κουλτούρα παρά από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό που αποκαλείται πολιτιστική ταυτότητα μιας χώρας είναι μια ρευστή έννοια που αλλάζει και εξελισσεται συνεχώς κι αυτό γίνεται ανεξάρτητα, αλλά και παράλληλα με το θεσμικό πλαίσιο της χώρας. Το αν αυτό αποτελεί κίνδυνο είναι ατομική υπόθεση αφού έχει να κάνει βασικά με συναισθηματικούς/υποκειμενικούς παράγοντες και είναι άρα αδύνατο να οριστεί.- Για το θέμα των στόχων της ΕΕ τώρα, από την αρχή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, η έννοια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ενέχει το «δίλημμα» διεύρυνση ή εμβάθυνση και τη μεταξύ τους ισορροπία. Η διεύρυνση είναι η ένταξη όλο και περισσότερων χωρών, ενώ η εμβάθυνση είναι η σταθεροποίηση και μεγιστοποίηση της συνοχής μεταξύ των υπαρχοντων μέλων της Ένωσης, μέσω ενός κοινού θεσμικού και πολιτιστικού πλαισίου. Κατά την πορεία της, η ΕΕ κλήθηκε πολλές φορές να επιλέξει υπέρ της μίας ή της άλλης τάσης. Η μεγάλη διεύρυνση του 2004, με την ένταξη των χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ, ήταν ένας σταθμός που σηματοδότησε ξεκάθαρα την πλεύση προς μια μεγαλύτερη, αλλά λιγότερο «σταθερή» ΕΕ. Αυτή η κίνηση δείχνει ξεκάθαρα ότι ο σχηματισμός ευρωπαϊκου κράτους δεν είναι στους μεσοπρόθεσμους στόχους της ΕΕ. Από την άλλη, κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει στο απώτερο μέλλον... Η ΕΕ είναι ένας οργανισμός που προσαρμόζεται και οι μελλοντικοί στόχοι θα εξαρτηθούν από το γενικότερο διεθνές κλίμα. Όλοι μπορούν να κάνουν αυθαίρετες προβλέψεις, αλλά μη γελιέσαι: κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον. Για παράδειγμα, πολλοί είχαν κατακρίνει τότε την ένταξη των νέων χωρών, όμως σύμφωνα με το τωρινό πολιτικό κλίμα και τη θέση της Ρωσίας, η κίνηση ήταν μάλλον σωστή…- Η ιστορία δεν παραγράφεται, αν και συχνά παραποιείται ;-)
