Ρόθκο / Τζιακομέτι
Το τέλος μιας έκθεσης
ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΙΘΟΥΣΑ της εξαντλητικής έκθεσης του Ρόθκο στο Fondation Louis Vuitton υπάρχει μια «συνομιλία» ανάμεσα σε τρία (αν δεν κάνω λάθος) γλυπτά του Τζιακομέτι και τους ύστερους, λιτούς, σχεδόν πέτρινους πίνακές του. Οι κάθετες λιγνές φιγούρες κόντρα στα παραληλλόγραμα του αυστηρού χρώματος, δημιουργούν όντως μια κάποια ένταση― αν και δεν καταλαβαίνω αυτούς τους αχρείαστους συνδυασμούς που πασχίζουν πάντα να αναδείξουν την εξυπνάδα του επιμελητή. «Δεν χρειάζεται στα όστρακα να βάζεις λεμόνι», μου είχε πει πριν χρόνια ένα γηραιό γκαρσόνι στον Πειραιά. «Η θάλασσα φτάνει και περισσεύει». Περίπου τότε είχα διαβάσει το έξοχο απόφθεγμα του Μπρεσόν: «Δεν χρειάζεται να βάζεις δύο βιολιά, εκεί που η μουσική γράφτηκε για ένα».
Ασχέτως τούτου, βλέπεις δύο τεράστιους δημιουργούς μαζί. Ζορισμένους. Ο γλύπτης πέθανε στα 65 χρόνια του από περικαρδίτιδα, ο ζωγράφος αυτοκτόνησε στα 66― βρέθηκε μες στα αίματα στην κουζίνα του σπιτιού του με κομμένες φλέβες. Είχαν κι οι δύο θέμα με το σεξ. Διέφυγαν με την Τέχνη.
