Πού πηγαίνουν οι πρόσφυγες;

Πού πηγαίνουν οι πρόσφυγες; Facebook Twitter
Φωτό: Κωνσταντίνος Τσακαλίδης / SOOC
3

Γεννηθήκαμε ανυπόμονοι ώστε να μας επιτραπεί να πιστεύουμε, παρήγορα, ότι ο θάνατος καθυστερεί. Στη συνέχεια, ανυπομονώντας, παραβλέπουμε ότι ο θάνατος μπορεί κάλλιστα να εξοφλείται δίχως τυμπανοκρουσίες, με πολλές μικρές δόσεις μαρτυρικής επιβίωσης σε μια ομιχλώδη και καταθλιπτική βιομηχανική πόλη του Bορρά. Έτσι, το ότι οι πρόσφυγες ζουν με το όνειρο ενός «καλύτερου μέλλοντος», όπως το χαρακτηρίζουν ευγενικά οι δημοσιογράφοι, ανεξαρτήτως του πόσο θα τους κοστίσει κάτι τέτοιο, το ότι ελάχιστα προθυμοποιούνται να συλλάβουν το μέγεθος και τη μελαγχολία της αποξένωσης που συνοδεύει όλους εκείνους τους φονικούς κραδασμούς που δέχεται η ψυχή στην εξορία, τέλος το ότι δηλώνουν εμπράκτως πως τίποτα δεν τους συγκινεί πλην της προοπτικής να γίνουν δεκτοί στη Γερμανία ως υποψήφιοι προλετάριοι που θα μπορούν, σε τριάντα χρόνια από σήμερα, να καυχώνται ότι είναι αυτοδημιούργητοι επαγγελματίες με κατοχυρωμένα ατομικά δικαιώματα και πρόσβαση σε γρήγορο Ίντερνετ –, όλα τα παραπάνω δεν συνηγορούν υπέρ της πρόβλεψης ότι, στο εξής, θα υποφέρουν απ' τις ερωτικές απογοητεύσεις της νοσταλγίας. Επομένως, αφήνουν πίσω τους κάτι απείρως σημαντικότερο και πιο βαθιά ριζικό από μια κατεστραμμένη πατρίδα σε μια γωνία του χάρτη.

Διότι ναι μεν το να θέλεις να απομακρύνεις τα παιδιά σου από το θέατρο του πολέμου είναι μια εύλογη πρόνοια, αλλά να ξεκινάς για τη Γερμανία πεζός και με την ανεπιφύλακτη πρόθεση να ενσωματωθείς εκεί πάση θυσία, αυτό ενδέχεται να αποδειχτεί μια φιλοδοξία που προδίδει πως εκείνοι που τη μοιράζονται έχουν ξεριζωθεί διπλά, αφενός εξαιτίας του πολέμου, αφετέρου λόγω των πειρασμών του τεχνολογικού μέλλοντος που εισβάλλει από τη Δύση ακάθεκτο. Είναι διωγμένοι πρώτα απ' τον τόπο τους κι έπειτα απ' την κουλτούρα τους, της οποίας οι παραδόσεις σχετίζονταν κάποτε με κρυφούς, περιφραγμένους κήπους στη μέση της ερήμου και με τη μοιρολατρική ενατένιση των αστερισμών λίγο πριν απ' την ανατολή του ηλίου. Όλα αυτά μοιάζουν τώρα να έχουν εξανεμιστεί καθώς τα παρασύρει το ωστικό κύμα της Ιστορίας προς τα εκεί όπου η ημισέληνος τρεμοσβήνει. Δεν υπάρχει πλέον μαγεία και τα πνεύματα των πηγών και των δέντρων έχουν σιγήσει.

Αναβάλλοντας όμως την κριτική, αναβάλλουμε και τη σκέψη και, αναβάλλοντας τη σκέψη, προετοιμάζουμε, στην πράξη, καινούργια καραβάνια προσφύγων που δεν θα βρουν τη λύτρωση όσο πειστικά και αν ισχυριζόμαστε στη γλώσσα των επιτελικών σχεδιασμών ότι πρόκειται απλώς για «ροές». Ποιες «ροές»;


Έτσι, και καθώς οι ξεριζωμένοι εμφανίζονται ικανοί να ανταλλάξουν σιωπηρά την πολιτισμική τους ταυτότητα μ' ένα περιζήτητο ταξιδιωτικό έγγραφο της Ένωσης, μπορείς να πεις ότι δεν τους μένουν και πολλά για να πάρουν μαζί τους στη βόρεια Ευρώπη, μόνον η δήλωση πίστης στο Κοράνι και η υποχρέωση να βγάζεις τα παπούτσια σου προτού μπεις στο τέμενος· οι περισσότεροι απ' αυτούς τους ανθρώπους δεν αποκλείεται να νομίζουν ότι μια χώρα όπου επιτρέπονται τα διαζύγια και οι εκτρώσεις αποτελεί, αυτονοήτως, παράδεισο ελευθερίας. Θα μπορούσαν, φέρ' ειπείν, να διαλέξουν την παραμονή στην Τουρκία ή στην Ελλάδα, όπου, βέβαια, αν μιλάμε για πληθυσμούς εκατοντάδων χιλιάδων, δεν θα ήταν ακριβώς ευπρόσδεκτοι, αλλά μήπως στην Κεντρική Ευρώπη τους υποδέχονται με λουλούδια; Εντούτοις, διαλέγουν αυτή την τελευταία, κόντρα σε όλες τις ηθικές δυσκολίες και τα σωματικά βάσανα, τους εξευτελισμούς και την ανασφάλεια, την ψυχρή ιδιοσυγκρασία των Βορείων και τους βίαιους αυτοματισμούς της κοινωνικής ζωής, επιπλέον την έλλειψη εξοικείωσης με το κλίμα και το φάσμα του αδυσώπητου ανταγωνισμού που κυριαρχεί στις προτεσταντικές κοινωνίες, χώρια τα εκκωφαντικά ιστορικά διδάγματα σχετικά με το γερμανοαυστριακό ρατσιστικό παρελθόν, ναι, θα υποφέρουν αγόγγυστα όλες αυτές τις εξοντωτικές δοκιμασίες αρκεί να βρεθούν σε απόσταση αναπνοής από τα στοιχειώδη δολώματα του λεγόμενου δυτικού πολιτισμού, ένα διαμέρισμα με μοντέρνες ανέσεις, ένα αξιοπρεπές αυτοκίνητο και σπουδές για τα παιδιά τους στο πανεπιστήμιο.

Άρα μένουν πολλά ακόμη να ειπωθούν για το είδος της φυγόκεντρου που αναπτύσσεται γύρω απ' την προσφυγική έκρηξη, εφόσον τη διακρίνουμε από το ένστικτο της επιβίωσης ή απ' τα θεάρεστα εν τέλει κίνητρα μιας άτακτης φυγής μπροστά στον τρομώδη ορυμαγδό του πολέμου·τα ΜΜΕ έχουν την τάση να αντιμετωπίζουν αυτά τα δύο ζητήματα σαν ένα και το αυτό: το όνειρο των αστικών ελευθεριών στον Βορρά, περιλαμβανομένης της ελευθερίας που υποτίθεται ότι εγγυάται η οικονομική ανεξαρτησία, και η επιθυμία απόδρασης από τόπους όπου η άσκηση τυφλής βίας διευθύνει τις καθημερινές εξελίξεις είναι συμβάντα που, για λόγους ιδεολογικού χειρισμού της επικαιρότητας, γίνονται αντιληπτά σαν οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, ενώ θα έπρεπε κανονικά να τα αντιδιαστέλλουμε. Είναι τέτοιος ο φόβος μας απέναντι σε κάτι που διαισθανόμαστε ότι καιροφυλακτεί στις αβύσσους του συλλογικού υποκειμένου, λχ. με τη μορφή μιας ξαφνικής απήχησης της λαϊκίστικης ακροδεξιάς ξενοφοβίας, ώστε κάθε κριτική του πεπρωμένου που οι πρόσφυγες προορίζουν για τον εαυτό τους αναβάλλεται επ' αόριστον – εδώ αίφνης η ανυπομονησία λείπει με τρόπο απόλυτο.


Αναβάλλοντας όμως την κριτική, αναβάλλουμε και τη σκέψη και, αναβάλλοντας τη σκέψη, προετοιμάζουμε, στην πράξη, καινούργια καραβάνια προσφύγων που δεν θα βρουν τη λύτρωση όσο πειστικά και αν ισχυριζόμαστε στη γλώσσα των επιτελικών σχεδιασμών ότι πρόκειται απλώς για «ροές». Ποιες «ροές»; Τίποτα δεν ρέει· όλα κινούνται σπασμωδικά και διά της τεθλασμένης σ' έναν κυκεώνα ψευδαισθήσεων που καταρρέουν και ανάμεσα στα πτώματα των πνιγμένων.

 

Αρχείο
3

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια
"θα υποφέρουν αγόγγυστα όλες αυτές τις εξοντωτικές δοκιμασίες αρκεί να βρεθούν σε απόσταση αναπνοής από τα στοιχειώδη δολώματα του λεγόμενου δυτικού πολιτισμού, ένα διαμέρισμα με μοντέρνες ανέσεις, ένα αξιοπρεπές αυτοκίνητο και σπουδές για τα παιδιά τους στο πανεπιστήμιο. Πηγή: www.lifo.grΗ Προτεσταντική ηθική δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο της δύσης είναι η ηθική του καπιταλιασμού. Και στη Συρία καπιταλισμό είχαν δεν ήταν νομάδες στην έρημο.Μεταξύ των προσφύγων υπάρχουν πολλοί ευποροι και σπουδαγμένοι άνθρωποι που εργαζονταν όσο πιο πολύ μπορουσαν για να κερδίσουν όσα πιο πολλά γίνοταν. άρα σε ποιον πολιτιστισμικό ξεριζωμό αναφέρεστε?
H προτεσταντική ηθική είναι ηθική του καπιταλισμού, επειδή αυτός αναπτύχθηκε και φύτρωσε σε συγκεκριμένο περιβάλλον. Σε άλλα μέρη ο καπιταλισμός, ειδικά ο πιο ανεπτυγμένος, φυτεύτηκε με το ζόρι, και σε πολλά δεν ταίριαξε ποτέ.Άλλο εκμετάλλευση, μισθωτή εργασία και τράπεζες, που σήμερα παίζουν παντού, και άλλο και το γενικευμένο πνεύμα του προτεσταντισμού, η εργασιακή ηθική κλπ. Τα πρώτα πολλές φορές επιβάλλονται και από ανάγκη, χωρίς να σημαίνει ότι συμβαδίζουν με την κουλτούρα του λαού που τα έχει.Από εκεί και φαινόμενα όπως της Ιταλίας, Ισπανίας, Πορτογαλλίας, Ιρλανδίας, κλπ, που ως μη προτεσταντικής κουλτούρας δεν προχώρησαν ποτέ στην εμπροσθοφυλακή του καπιταλισμού. Το ίδιο και η Ανατολική Ευρώπη, η Λατινική Αμερική, κλπ.Η Ιαπωνία που μοιάζει να πέτυχε καλύτερα να γίνει Δύση, στην πραγματικότητα έχει πολύ ιδιόρρυθμες οικονομικές δομές, οι πολυεθνικές της είναι σαν φεουδαρχικά βασίλεια, και οι εργαζόμενοι πεθαίνουν στην δουλειά με τρόπο που δεν θα έκαναν ούτε στις ΗΠΑ, και με άλλο πνεύμα αφοσίωσης κλπ και όχι ατομικής επιτυχίας.Βέβαια λίγο πολύ όλες οι χώρες αλλοιώνονται από το καπιταλιστικό πνεύμα, αλλά ανάμεσα στο λίγο και το πολύ υπάρχουν μεγάλες διαφορές.Στη Συρία είχαν "καπιταλισμό" λιγότερο και από όσο είχαμε εδώ. Το ότι ανάμεσα στους πρόσφυγες είναι οι πιο εύποροι δεν το αλλάζει αυτό. Άλλο πλούτος και εκμετάλλευση γενικά, άλλο καπιταλισμός συγκεκριμένα. Εκμεταλλευτής και πλούσιος ήταν και ο κάθε φαραώ και η ανώτερη τάξη του. Αλλά δεν ήταν με τον τρόπο του υποκειμένου της καπιταλιστικής κοινωνίας, με την συγκεκριμένη ηθική, θέαση των πραγμάτων κλπ. Ούτε οι Σύριοι ήταν, ούτε στην Ζιμπάουε είναι.
Αντιλαμβάνομαι αυτό που λέτε και μου ακούγεται λογικό. Η απορρία που έχω όμως είναι γιατί, εφόσον ο καπιταλισμός και η ηθική του δεν "ταιριαξε" στους Σύριους και ήταν κάτι άλλο από αυτό που ειχαν στην πατρίδα τους, πολλοι απ αυτούς (όχι όλοι) τον αποζητάνε με κάθε τρόπο (έτσι άλλωστε εξηγείται η επιμονή πολλων να παραμένουν στην ειδομένη κάτω από αθλιες συνθήκες ) ?